ისრაელი/პალესტინა
შესავალი:
2012 წლის დასაწყისში შევქმენი გარკვეული სია იმ ადგილებისა, რომლის ნახვაც მინდა ამ წელს სათაურით "პროგრამა მინიმუმი". ამ სიამ ჩემს მეგობრებში კითხვა გააჩინა, ამას თუ მინიმუმს უწოდებ, მაქსიმუმი რაღას ჰქვიაო. იდეაში სიის შედგენისას კარგად მქონდა გაცნობიერებული, რომ ყველაფერის ნახვას ვერ მოვახერხებ, ობიექტური მიზეზების გამო, მაგრამ ვცადოთ, ჩვენი რა მიდის. ამ სამყაროში აუსრულებელი ხომ არაფერია :)
დაინტერესებულთათვის სია გამოიყურება შემდეგნაირად: იერუსალიმი, ტობავარჩხილი, მზის ამოსვლა ბახმაროში, სტამბული, განახლებული ქუთაისი და ბაქო. (დამეთანხმეთ რომ ამაში განსაკუთრებული არაფერია:) )
ეს შესავალი იმიტომ დამჭირდა, რომ შემდეგ აბზაცში გაღიმებულს დამეწერა, ყველაზე დიდი სურვილი ამ სიიდან, იერუსალიმი, ასრულებულია და შესაბამისად მასზე დიდი პლიუსია (+) დასმული.
ზოგადი
ტურისტები დამეთანხმებიან, რომ უცხო ქვეყანაში მოგზაურობისას მნიშვნელოვანია ვისთან ერთად მიდიხარ, ემთხვევა თუ არა თქვენი ღირებულებები ერთმანეთს, წინააღმდეგ შემთხვევაში, შეიძლება ოცნებად ქცეული მოგზაურობის რამდენიმე დღე უბრალოდ კოშმარად გექცეს.
დაკიდევ, სამშობლოში დაბრუნებისას, აუცილებლად გაითვალისწინეთ, რომ აეროპორტში მინიმუმ 3 საათით ადრე გამოცხადდეთ რეგისტრაციის გასავლელად. წინააღმდეგ შემთხვევაში, არავინ დაგელოდებათ თუ მაგალითად რომელიმე შემოწმებისას 2 საათით შეგაყოვნეს.ჩემოდანსაც ისე ნუ ჩაყრით, რომ რიგით საკონტროლო პუნქტთან მისი აუცილებელობით გამოწვეული გახსნის შემდეგ გვერდძე მდგომისა მოგერიდოთ :)
რეკომენდაციები:
მე მაინც მგონია, რომ იერუსალიმში მოგზაურობა ყველასთვის არ არის რეკომენდირებული. რეკომენდაცია ჩემი მხრიდან ეძლევა მათ, ვისაც რწმენაში განმტკიცება ესაჭიროება და მათ, ვინც დარწმუნებულია თავის რწმენაში. ათეისტისთვის ეს ადგილი აუცილებლად იქნება უდაბნოში გაშენებული თეთრი, უფორმო ნაგებობებით გავსებული ტერიტორია.
თუ გადაწყვეტთ მოგზაურობას წმინდა მიწაზე, საუკეთესო ვარიანტია წახვიდე მრევლთან ერთად (საკუთარი მოძღვრით თანხლებით), გყავდეს გამოცდილი გიდი და გქონდეს წინასწარგაწერილი პროგრამა. რატომ???
1.სასულიერო პირის თანხლება საშუალებას გაძლევს რამდენიმე ეკლესისს საკურთხეველში არსებულ სიწმინდეებს შეეხო. მაცხოვრის საფლავზე საგანგებოდ გამოყოფილ დღეს ლიტურგიის მონაწილე გახდე და თუ გაგიმართლა ეზიარო კიდეც (მართლმადიდებლებისთვის ეს დღე სამშაბათის ღამისთევაა).
2. გიდი, რომლის საფასური გაგიკვირდებათ და დღის განმავლობაში 200 დოლარს გულისხმობს (მნიშვნელობა არ აქვს ის 1 ადამიანს ემსახურება თუ 100–ს) იმდენად მნიშვნელოვანია, რამდენადაც მისი დახმარებით (განსაკუთრებით თუ ადგილობრივია) შეიძლება შეაღწიო იმ ადგილებში, რომელსაც მარტო ყოფნის შემთხვევაში შეიძლება უბრალოდ გვერდი აუარო, მარტივად ვერ მიხვდე რომ იქ რაღაც არის სანახავი, ეს რაღაც კი შეიძლება ძალიან მნიშვნელოვანი სიმბოლოს მატარებელი იყოს მორწმუნესთვის. სხვა შემთხვევაში ადგილობრივ გიდს აქვს დიდი პოტენციალი საერთო ენა გამონახოს ტაძრის მეთვალყურესთან და თუ კარგად მოქნილიც აღმოჩნდა აუცილებლად იშოვის გასაღებს, რომელიც მაგ: იმ ციხის კარებს გაგიღებს, სადაც მაცხოვარი ეწამებოდა ცხოვრების ბოლო საათებში.
3. წინასწარგაწერილი პროგრამა გულისხმობს იმ ადგილების ჩამონათვალს, რაც იერუსალიმში მოგზაურობისას აუცილებლად უნდა ნახო. მორწმუნე ადამიანისთვის იერუსალიმი ეს არის ადგილი, სადაც მისი ყველაზე დიდი რწმენის ობიექტი, იესო ქრისტე დააბიჯებდა, სასწაულებს აღავლენდა და უბრალოდ სხვებთან ერთად თანაარსებობდა. პროგრამის გარეშე, კი შეიძლება ისეთი ადგილი გამოტოვო, რომლის ნახვასაც მთელი ცხოვრება ოცნებობ.
აქვე დავამატებ: ტერიტორია არააა დიდი, პირიქით იმდენად პატარაა და იმდენად ახლოსაა ყველა ეს ღირშესანიშნაობა მოქცეული ვინმემ, უფრო გამოცდილმა თუ არ მიგაქცევინა ყურადღება უბრალოდ დარჩები გულდაწყვეტილი.
ჩემი იერუსალიმი
ვინაიდან და რადგანაც რამდენჯერმე ჩემი დიდი მცდელობა მოვხვედრილიყავი წმინდა მიწაზე უშედეგოდ დასრულდა, ამ შემთხვევაშიც ბოლო წამამდე არანაირი იმედი არ მქონდა რომ ამ ოცნებას ასრულება ეწერა. საბედნიეროდ ასრულდა და თანაც ისე, რომ დიდი ნიშანი დამასვა გულში.
გიდის წყალობით შევძელით გვენახა ყველა ის ადგილი და + კიდევ 2 ჯერ მეტი რაც პროგრამით იყო თუ არ იყო გათვალისწინებული. გიდს ხშირად ვახსენებ, რადგან სიტყვა "პროფესიონალი" პირველად მასთან მიმართებისას მივხვდი თურმე რას ნიშნავს.
ქვეყანა იმდენად მრავალფეროვანია, რამდენადაც მრავალაზრიანი იყო ჩემი გული ამ ქვეყანაში.
მოგონებები იმდენად ქაოსურია, აგერ უკვე 1 კვირაა დავუბრუნდი ჩემს ბედკრულ ქვეყანას და ჯერ კიდევ ვერ ვახერხებ ცოტა დავლაგდე.
"ბედკრული" რომ საქართველოსთან მიმართებაში სრულიად გამართლებული სიტყვაა ძალიან მკაფიოდ სწორედ წმინდა მიწაზე აღიქმება, რატომ???
"V საუკუნიდან XVIII საუკუნემდე ქართული კოლონია ერთ-ერთი უძლიერესი იყო იერუსალიმში. ქართველები პალესტინაში 19 მონასტერსა და ეკლესიას ფლობდნენ."
"ათწლეულების მანძილზე მხოლოდ ქართველი ბერები რჩებოდნენ ღამე უფლის საფლავის ტაძარში, მხოლოდ ქართველები აღავლენდნენ წირვა-ლოცვას უფლის საფლავზე, მათ ეპყრათ უფლის საფლავის სამლოცველოს გასაღები და ეკუთვნოდათ გოლგოთა." – ვკითხულობთ სხვადასხვა გამოცემებში.
დღეს რა ხდება?? იერუსალიმი ქართველობისთვის მხოლოდ მომლოცველობითი ფუნქციის მატარებელია, უფრო მეტი, ადგილობრივ სასულიერო პირებში (ადგილობრივში იგულისხმება ბერძნული და სომხური ეკლესია) ქართული ხმა–გალობის გაგონება იმდენად უარყოფით რეაქციას იწვევს მზად არიან, მიუხედავად ხარისხისა გამოგაძევონ უფლის სახლიდან. არასდროს დამავიწყდება ალბათ, ბერძენმა მოძღვარმა როგორ ჩააქრო ცენტრალური სანთელი (სადაც მადლმოსილი ცეცხლი ანთია მუდმივად), იმ მიზეზით, რომ თავი ამ მომეწვა ჩემი სანთლებისთვის.
მთელი კვირა თან მდევდა აზრი: ნეტა ოდესმე მართლა ვიყავით, ისეთი ძლიერი ერი, რომ შეგვეძლო პრეტენზია გვქონოდა თუნდაც ერთ გოჯ მიწაზე წმინდა ქალაქში და თუ ვიყავით მაშინ რატომ ვართ დღეს ასე, უარაფროდ, მაშინ როდესაც ჩვენს მეზობლებს ჩრდილოეთიდან ასე ძლიერად აქვთ მოკიდული ფეხი, ხოლო სამხრეთელებს ისე აქვთ გადგმული ფესვები, მათი შერყევა უბრალოდ არაფერს და არავის ძალუძს.
ებრაელი
ტომი, რომელმაც ყველაფერი გააკეთა იმისთვის, რომ ერად ეღიარებინა დანარჩენ სამყაროს, დაებრუნებინა თავისი კუთვნილი თუ არკუთვნილი, გადარჩენილიყო და შთამომავლობისთვის დაეტოვებინა მთავარი იდეა – ეროვნულობის, ტრადიციულობის შეგრძნება. ხალხი, რომელიც შაბათ დღეს "კვდება", არვიცი სხვა რა უნდა უწოდო მდგომარეობას, რომელიც თითის განძრევას (აბსოლუტურად პირდაპირი მნიშვნელობით!!!!!) გიკრძალავს.
ისრაელი/პალესტინა
ერთი ქვეყნის ორი მტრულად განწყობილი ნაწილი. ქვეყანა ბეტონის კედლით გაყოფილი ორად, მრავალეროვანი, მრავალსარწმუნოებიანი და მრავალგაგებიანი. ნაწილი, რომელიც ჩვენი ჩასვლის დღეს დამოუკიდებლობას აღნიშნავს, ხოლო მეორისთვის იგივე დღეს გლოვაა გამოცხადებული.
ადგილი, სადაც სულ სხვა მადლი ტრიალებს.....
საბა განმწმენდელის ლავრა. აქ შესვლა მხოლოდ მამაკაცებისთვისაა დასაშვები. აქვე შეგიძლიათ შეიძინოთ პალმის რტო, რომელის ნაყენის მიღება უშვილო წყვილებისთვისაა რეკომენდირებული.
მწყემსთა ველი, ამ ადგილას ემცნოთ მწყემსებს უფლის ანგელოზისგან ინფორმაცია მაცხოვრის დაბადების შესახებ
ადგილი, საიდანაც მაცხოვარი ამაღლდა ზეცად
ღვთისმშობლის სახელობის ტაძარი, სადაც შეგვიძლია მოვილოცოთ ღვთისმშობლის, მისი დამწინდველი იოსებისა და მშობლების - იოაკიმესა და ანას საფლავები. ამ ტაძარში სრული მონოპოლიით სარგებლობს სომხური ეკლესია, რომლებმაც გაიგონეს რა ქართული გალობა სასწრაფოდ მოითხოვეს დაგვეტოვებინა ტაძარი.
ეს ჯვარი საქართველოს პატრიარქმა ილია მეორემ ჯვრის მონასტერს 1980 წლის 25 მაისს შესწირა. მასზე იკითხება შემდეგი ფრაზა: "იესო ტკბილო ჯვარცმულო, დაიფარე ერი ჩემი ყოვლისაგან განსაცდელისა და მოგვმადლე ძალა ამაღლებისა".
viadolorosa -ვნების გზა. ეს არის ის გზა , რომელიც მაცხოვარმა გაიარა ჯვარცმის ადგილამდე. ამ გზაზე სულ 14 გაჩერებაა, იმის შესაბამისად სად შეჩერდა თუ შეაჩერეს მაცხოვარი ბოლო გზაზე.
ციხე, სადაც ბარაბას ნაცვლად მოათავსეს იესო ქრისტე
ეს არის აღდგომის ტაძრის ის საყრდენი ბოძი, რომელსაც უკავშირდება შემდეგი ისტორია: ერთ წელს სომხურმა სამღვდელოებამ გადაწყვიტა საკუთარ თავზე მიეღო მადლმოსილი ცეცხლი და მართლმადიდებელი მოძღვარი არ შეუშვა ტაძარში. სწირედ ამ ბოძთან მლოცველ პატრიარქს მოევლინა სასწაული ღმერთმა, ცეცხლმა გააპო კედელი და აინთო პატრიარქის ხელთ არსებული სანთელი, ბოძს კი ასეთი ბზარი შერჩა.
ახალ აღთქმაში მაცხოვარი ამბობს: როგორც აქლემი ვერ გაძვრება ნემსის ყუნწში, ისე მდიდარი ვერ შევა სამოთხეში. სწორედ ამ ადგილას თქვა ეს ფრაზა მაცხოვარმა. პირჯვარი გადაისახეთ, გაძვერით და ცოდვების მიტევება შესთხოვეთ უფალს.
ოქროს კარიბჭე -ებრაული ტრადიციით ეს ის კარიბჭეა, რომელშიც მესია იერუსალიმში უნდა შემოვიდეს მეორედ მოსვლისას.
კარიბჭე დალუქულ იქნა 1541 წელს ოსმალეთის სულთანი სულეიმან I-ის მიერ.
სწორედ ამ ადგილას გაიმართა დიდ ხუთშაბათს საიდუმლო სერობა
დავით მეფსალმუნეს ძეგლი არაბულ კვარტალში - ერთადერთი სტატუ მთელს იერუსალიმში, მასზე აშკარად ჩანს ცუდად მოპყრობის კვალი
ზაქეს მუხა: სწორედ ამ მუხაზე ავიდა ტანმორჩილი მევახშე ზაქე, რომ ცალი თვალით მაინც დაენახა მესია.
მაცხოვრის პირველი ამქვეყნიური სასწაული უკავშირდება გალილეის კანას. კანაში, სწორედ ამ ადგილას არსებობდა სახლი, სადაც სვიმონ კანანელმა ქორწილი გადაიხადა, სუფრაზე ღვინო შემოაკლდათ, მაცხოვარმა მოითხოვა დოქები წყლის გაევსოთ და ისე მიეტანათ სუფრაზე. ახალმირთმეული ღვინის სიკარგით გაოცებულმა თამადამ იკითხა: კი მაგრამ ჩვენში ხომ ასე იციან ჯერ კარგი ღვინო მოაქვთ სუფრაზე და ცუდს ბოლოს შემოაპარებენო. აქ კი ყველაფერი პირიქით მოხდა. ეს სწორეს ის სიმონ კანანელია, ანდრია პირველწოდებულთან ერთად პირველ საუკუნეში საქართველოს საზღვრებს რომ მოადგა ჩვენს გასაქრისტიანებლად. მისი ნაწამები სხეული კი აფხაზეთში განისვენებს.
მკვდარი ზღვა. ლეგენდის მიხედვით ამ ტერიტორიაზე არსებობდა ისტორიული ბაბილონი, რომელიც სოდომისა და გომორის გამო დაარბია ღმერთმა, ამავე გადმოცემით ამ ტერიტორიაზე არაფერი ხარობს. მკვდარი ზღვა იმდენად მარილიანია, მასში შესული ადამიანი ბუნებრივად ტივტივს იწყებს. აქ მოიპოვება სამკურნალო ტალახი. სწორედ ამ ტალახის აბაზანების მისაღებად ჩამოდის მილიონობით ტურისტი მკვდარ ზღვაზე.
აღდგომის ტაძარი (ექსტერიერი)
შესასვლელი მაცხოვრის საფლავზე
ეს არის ხვლერი, რაც კუმუკლიას აკავშირებს ტაძართან, სწორედ ამ მხრიდან გადმოსცემს საზოგადოებას პირველად გადმოსულ მადლმოსილ ცეცხლს იერუსალიმის პატრიარქი. (ყოველთვის მაინტერესებდა როგორ ედებოდა ცეცხლი ტაძარს მანამ, სანამ პატრიარქი გამოვიდოდა მაცხოვრის საფლავიდან. აი თურმე როგორ :))
დასასრული
ეგ გახლავთ შემოქმედი ადამიანის ფანტაზიის ნაყოფი, მასში იგულისხმება ფესვებს მოწყვეტილი ებრაელი ერი, რომელიც მაინც აგრძელებს განვითარებას და ცისკენ სწრაფვას
ასეთი მრავალფეროვანი ფლორა რაც აქ გვხვდება ალბათ ბევრისთვის გასაოცარია:
P.S ეს არის მცირე ნაწილი ინფორმაციისა, რაც შემეძლო ამ ეტაპზე გადმომეცა.
კეთილი სურვილებით და უკეთესი მომავლის რწმენით მე :)
.
